تقسیم سود نقدی در شرکتهای سهامی عام به معنای توزیع سودهای حاصل از فعالیتهای شرکت در طول یک سال مالی میباشد. بر اساس قانون تجارت، در پایان هر سال مالی، شرکتها موظفند مجمع عمومی سالیانه برگزار کنند و گزارش عملکرد خود را در طول سال ارائه دهند. در این مجمع، تصمیمگیری درباره تقسیم سود بین سهامداران انجام میشود. این تصمیم مهم است زیرا سهامداران برای دریافت بازدهی نقدی سرمایهگذاریهای خود، اغلب تمایل دارند سود بیشتری تقسیم شود، درحالی که مدیران با توجه به نیازهای مالی شرکت و جلوگیری از خروج منابع مالی، ممکن است تمایلی به تقسیم سود نداشته باشند.
تصمیماتی که در مجمع عمومی سالیانه گرفته میشود، به صورت خلاصه در یک گزارش بانام خلاصه تصمیمات مجمع عمومی عادی سالیانه در سایت کدال ارسال میشود. شرکتهای سودده هر سال یکبار به سهامداران خود سود نقدی پرداخت میکنند. با این حال، ممکن است در بعضی سالها شرکت سودی نداشته باشد و زیان داشته باشد. همچنین، شرکت ممکن است در صورتی که سود حاصل از هر سهم را کسب کند، تصمیم بگیرد هیچ سود نقدی تقسیم نکند. بنابراین، تصمیمات مجمع بستگی به شرایط سوددهی شرکت دارد.
به طور کلی، سیاست تقسیم سود باید دو هدف را تأمین کند. اولین هدف، تهیه نقدینگی لازم برای تداوم رشد شرکت و دومین هدف، افزایش ثروت سهامداران است. در شرکتهای در دوران رشد و توسعه، سیاست تقسیم سود معمولاً کمتر است تا بتواند نیازهای مالی شرکت را برآورده کند. اما در شرکتهایی که به دوران رشد و بالندگی خود رسیدهاند، میتوان با تقسیم مناسب سود سهام، بدون ایجاد مشکلی در فعالیت شرکت انتظارات سرمایهگذاران را برآورده کرد.
در مورد زمان پرداخت سود نقدی، اگر در مجمع تصمیم بر تقسیم سود نقدی گرفته شود، معمولا پس از تصویب در مجمع عمومی سالیانه، شرکتها طبق زمانبندی مشخصی پرداخت سود را برای سهامداران خود انجام میدهند. این زمانبندی معمولاً توسط شورای مدیران شرکت تعیین میشود و باید به طور شفاف و در قالب اطلاعیههای رسمی به سهامداران اعلام شود. معمولاً پرداخت سود نقدی در یک چک یا از طریق واریز به حساب سهامداران انجام میشود.
حال وقتی یک شرکت تصمیم میگیرد سود خود را در قالب پرداخت نقدی بین سهامداران تقسیم کند، این تصمیم میتواند تأثیراتی بر قیمت سهام شرکت داشته باشد. این تأثیر معمولاً در دو مرحله رخ میدهد.
در مرحله اول، پس از اعلام تصمیم مجمع عمومی شرکت در مورد تقسیم سود نقدی، قیمت سهام پایین میآید. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که مبلغ سود تصویب شده از قیمت هر سهم کسر میشود. به عبارت دیگر، ارزش سهام به میزان پرداخت سود نقدی کاهش مییابد. بنابراین، اگر قیمت سهم روز قبل از تصمیم مجمع ۱۰۰ دلار بوده و سود تصویب شده برای هر سهم ۵ دلار باشد، قیمت سهم پس از تصمیم مجمع حدوداً ۹۵ دلار خواهد بود. و همین طور توجه شود که پس از کاهش قیمت سهام، سهام شرکت بدون دامنه نوسان بازگشایی می شود.
در مرحله دوم، قیمت سهام تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار میگیرد. در این مرحله، محدودیت نوسان قیمت وجود ندارد و قیمت سهم توسط تقاضا و عرضه تعیین میشود. اگر تقاضا برای فروش سهام بیشتر از تقاضا برای خرید باشد، قیمت سهم کاهش مییابد. به عبارت دیگر، وجود فروشندگان بیشتر باعث کاهش قیمت میشود. اما اگر تقاضا برای خرید سهام بیشتر از تقاضا برای فروش باشد، قیمت سهم افزایش مییابد. به عبارت دیگر، وجود خریداران بیشتر باعث افزایش قیمت میشود.
در نتیجه، تأثیر پرداخت سود نقدی بر قیمت سهام به عواملی مانند میزان سود تقسیمی، تقاضا و عرضه در بازار سهام و روند کلی بازار بورس بستگی دارد. البته، این تأثیر ممکن است در طولانیمدت و تحت تأثیر عوامل دیگر نیز تغییر کند.