درآمد عملیاتی به درآمدهایی اشاره دارد که به صورت مستقیم از فعالیتهای اصلی و عملیات روزمره یک شرکت یا سازمان بدست میآید. این درآمدها ناشی از فروش محصولات یا خدمات اصلی شرکت، تولید، عرضه و فروش محصولات، سرویسها، یا فعالیتهای مربوط به هسته کسب و کار شرکت است.
تفاوت اصلی بین درآمد عملیاتی و درآمد غیرعملیاتی در منشأ آنها است. درآمد عملیاتی مستقیماً ناشی از فعالیتهای اصلی و اساسی یک شرکت بوده و به صورت متناسب با فروش محصولات و خدمات مرتبط با کسب و کار آن شرکت تولید میشود. این درآمدها ارتباط مستقیم با عملکرد و عملیات روزمره شرکت دارند. در مقابل، درآمدهای غیرعملیاتی ناشی از فعالیتهایی است که به صورت جانبی یا مستقل از فعالیتهای اصلی شرکت رخ میدهد. در ادامه مثالهایی از درآمدهای غیرعملیاتی در یک شرکت اورده شده است:
یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد داراییهایی که در دسترس نیستند یا برای فعالیتهای اصلی لازم نیستند (مانند زمینها، ساختمانها، تجهیزات قدیمی و غیره) را بفروشد. درآمد حاصل از این فروش به عنوان درآمد غیرعملیاتی محسوب میشود. یا برای مثال شرکتها ممکن است سهامی در دسترس داشته باشند که به صورت سرمایهگذاری در شرکتهای دیگر درآمدزایی میکنند. سود سهامی که از سرمایهگذاریهای مالی در شرکتهای دیگر به دست میآید، به عنوان درآمد غیرعملیاتی محسوب میشود.
همچنین اگر یک شرکت دارای ملکهای اضافی باشد که برای فعالیت اصلی ضروری نیستند، میتواند آنها را به شرکتها یا افراد دیگر اجاره دهد. درآمد حاصل از اجاره این ملکها به عنوان درآمد غیرعملیاتی محسوب میشود.
یا اگر یک شرکت حقوق مالکیت فکری، برنامههای کامپیوتری، برندهای تجاری و غیره را داشته باشد، میتواند از اجاره یا فروش آنها به سایر شرکتها درآمدی غیرعملیاتی کسب کند.
این مثالها نمونههایی از درآمدهای غیرعملیاتی هستند که ممکن است در یک شرکت وجود داشته باشند. هر شرکت میتواند درآمدهای غیرعملیاتی خاص خود را داشته باشد که به وضعیت و صنعت مربوطه بستگی دارد.
بطور مثال، فرض کنید یک شرکت وارداتی در حال فعالیت است و کالاهای مختلف را وارد کشور میکند و سپس آنها را به فروش میرساند. درآمد حاصل از فروش این کالاها به عنوان درآمد عملیاتی در نظر گرفته میشود زیرا به صورت مستقیم از فعالیت اصلی شرکت، یعنی واردات و فروش کالاها، به دست میآید.
اما یکبار در سال، شرکت تصمیم میگیرد اموالی را که در اختیار دارد و استفاده نمیکند، بفروشد. برای مثال، شرکت تصمیم میگیرد یک خودروی قدیمی را به قیمت 10,000 دلار بفروشد. این درآمد حاصل از فروش اموال غیرعملیاتی به عنوان درآمد غیرعملیاتی محسوب میشود. زیرا این درآمد ناشی از فعالیتی است که خارج از فعالیت اصلی شرکت، یعنی واردات و فروش کالاها، به دست آمده است.
بنابراین، درآمد عملیاتی از فعالیت واردات و فروش کالاها به عنوان درآمد اصلی در نظر گرفته میشود، در حالی که درآمد غیرعملیاتی از فروش اموال غیرمورد نیاز به دست میآید و به عنوان درآمد مستقل از فعالیت اصلی شرکت تلقی میشود.
به طور کلی، درآمدهای غیرعملیاتی نشاندهنده فعالیتهای متفاوت و مستقل از عملکرد اصلی یک شرکت هستند و میتوانند تأثیر قابل توجهی بر سودآوری و عملکرد مالی کلی شرکت داشته باشند وبرای شرکتها میتوانند به عنوان یک منبع درآمد مهم باشند، اما معمولاً نیاز به توجه و تحلیل دقیق دارند، زیرا ممکن است ناپایدار یا موقتی باشند و برای پیشبینی آینده شرکت مهم باشند.