همانطور که پیش‌تر اشاره شد، قرارداد اختیار معامله قراردادی بین خریدار و فروشنده است که در ازای پرداخت مبلغ معینی از طرف خریدار، منعقد میشود. با این حال، قرارداد اختیار معامله دستورالعمل‌های متفاوت (اوراق بهادار و...) و انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
قرارداد اختیار معامله خرید
در قرارداد اختیار معامله خرید، کسی که دارنده اختیار خرید است حق خرید مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخص و دوره زمانی تعیین شده دارد.
به عنوان مثال فرض كنید قرارداد اختیار معامله ی خرید با دارایی پایه سکه در شرکت بورس کالای ایران قابل معامله می باشد. قیمت هر سكه در بازار نقدی در اردیبهشت ماه سال 96 ، 1،200،000 تومان میباشد.
چنانچه فردی اختیار خرید مذكور را با قیمت اعمال 1،200،000 تومان برای سررسید تیر 96 به قیمت 50 هزار تومان (قیمت اختیار معامله) خریداری نماید، پایان تیر 96 ، این فرد حق دارد هر سكه را با قیمت 1،200،000 تومان از فروشنده اختیار معامله خریداری كند.
حال چنانچه قیمت نقدی سکه تا زمان سررسید به 1،300،000 تومان رسیده باشد خریدار اختیار معامله به ازای هر سکه، 100 هزار تومان سود میکند. (البته با در نظر گرفتن هزینه خرید اختیار و کسر 50 هزار تومان، در کل معادل 50 هزار تومان سود میکند) و چنانچه قیمت نقدی سكه تا زمان سررسید به 1،100،000 تومان رسیده باشد خریدار اختیار معامله از حق خرید خود استفاده نمیكند و اختیار معامله را اعمال نمیکند (چراکه میتواند در بازار، سکه را به قیمت کمتر بخرد) و در نتیجه فقط زیانی معادل 50 هزار تومان(هزینه خرید اختیار که در ابتدای انعقاد قرارداد پرداخته بود) را متحمل میشود.
قرارداد اختیار معامله فروش
قرارداد اختیار معامله فروش به این صورت است که، حقی را برای دارنده سهام یا کالا اعمال میکند. از این رو، دارنده حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمت توافقی بفروشد. در این حالت، خریدار به امید آن که قیمت کالا یا سهام افزایش پیدا میکند، آن را از فروشنده خریداری میکند. به طور کلی می توان گفت، قراردادهای اختیار معامله نوعی بیمه محسوب می شوند.
به عنوان مثال فرض كنید قرارداد اختیار معامله ی فروش با دارایی پایه سکه در شرکت بورس کالای ایران قابل معامله میباشد. قیمت هر سكه در بازار نقدی در اردیبهشت ماه سال 96 ، 1،200،000 تومان میباشد.
چنانچه فردی اختیار فروش مذكور را با قیمت اعمال 1،200،000 تومان برای سررسید تیر 96 ، به قیمت 15 هزار تومان (قیمت اختیار معامله) خریداری نماید، پایان تیر 96 ، این فرد حق دارد هر سكه را با قیمت 1،200،000 تومان به فروشنده اختیار معامله بفروشد. حال چنانچه قیمت نقدی سكه تا زمان سررسید به 1،100،000 تومان رسیده باشد خریدار اختیار معامله فروش روی هر قرارداد 100 هزار تومان سود میكند (که البته با درنظر گرفتن هزینه خرید اختیار به مبلغ 15 هزار تومان، در کل معادل 85 هزار تومان سود میكند) و چنانچه قیمت نقدی سكه تا زمان سررسید به 1،300،000 تومان رسیده باشد بدیهی است خریدار اختیار معامله از حق فروش خود استفاده نمیكند و اختیار معامله را اعمال نمیكند (چراکه میتواند در بازار سکه را به قیمت بیشتری بفروشد) و در نتیجه در این حالت تنها زیانی که وی متحمل میشود مبلغ 15 هزار تومانی است که بابت خرید اختیار در ابتدای انعقاد قرارداد پرداخته بود.
اشتراک گذاری
ترتیبی که مدرسه اقتصادآنلاین برای خواندن مطالب سری بازار سرمایه به شما پیشنهاد میکند:
- بورس چیست؟
- پول و سرمایه چه تفاوتی با یکدیگر دارد؟
- آیا بورس ریسک دارد؟ چگونه آن را مدیریت کنیم؟
- سود بورس چقدر است؟ بررسی فرمول محاسبه آن
- ارکان بازار سرمایه در ایران کدام اند؟
- انواع روش های سرمایه گذاری کدام اند؟
- هرچیزی که باید در مورد صندوق سرمایه گذاری بدانید
- شخصیت مالی یا سرمایه گذاری شما چگونه است؟
- چگونه خرید و فروش سهام را شروع کنیم؟
- ملاک های انتخاب کارگزاری کدام اند؟